Van cầu hơi

Van cầu hơi là một thiết bị quan trọng trong ngành công nghiệp, ngành xây dựng và hệ thống điều hòa không khí. Nhiệm vụ chính của van này là điều khiển dòng chảy của chất lỏng hoặc khí trong ống dẫn. Đây là một ứng dụng phổ biến trong việc điều khiển áp suất, dòng chảy, và hướng chảy của chất lỏng hoặc khí trong hệ thống. Với đối tượng bạn đọc của bài viết này có thể là những người làm việc trong ngành công nghiệp, kỹ sư cơ khí, nhà thiết kế hệ thống, hoặc những người quan tâm đến công nghệ và thiết bị công nghiệp. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu về vai trò, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van trong bài viết dưới đây nhé!

Van cầu hơi là gì?

Van cầu hơi hay còn gọi là van cầu chữ ngã, van cầu yên ngựa vì được thiết kế hình dáng giống chiếc yên ngựa. Đây là loại van cầu được sản xuất chuyên dụng cho hệ thống lò hơi áp suất công nghiệp, hệ thống dẫn khí… Van được làm bằng chất liệu gang, thép, inox nên có khả năng làm việc ở môi trường có áp suất, nhiệt độ cao, tối đa 400 độ C.

Van có khả năng đóng, mở hoàn toàn và điều tiết lưu lượng trong đường ống. Nó được sử dụng để kiểm soát hoặc ngăn chặn dòng chảy của chất lỏng hoặc khí thông qua đường ống. Van có kích thước đa dạng từ nhỏ tới lớn, được kết nối bằng lắp ren hoặc lắp bích. Van có thể được vận hành đóng mở bằng tay quay, bộ điều khiển điện hay bộ điều khiển khí nén.

Cấu tạo van cầu hơi 

Van gồm các bộ phận sau:

• Thân: Phần thân van được xác định là phần ngoài cùng của van, đây là bộ phận chính chịu áp lực cũng như có các chi tiết của van. Vật liệu cấu tạo nên thân tốt hay không cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của van. Thân van có 2 loại 1 cổng vào – 1 cổng ra vị trí song song nhau.
• Nắp: Van có phần nắp nằm bên trên thân của van, liên kết lại bằng ren. Nắp van giúp đậy chật van và giữ cố định các chi tiết khác của van. Những vật liệu thích hợp để làm van là gang, thép và inox.
• Đĩa: Bộ phận sử dụng để đóng và mở van ảnh hưởng bởi trục van, đĩa cũng là bộ phận cực quan trọng trong van. Hình dạng được sử dụng phổ biến nhất là nút chai – hình côn. Chất liệu cấu tạo chủ yếu của đĩa van là các hợp kim chống mài mòn như inox X20 Cr13,…
• Trục: Trục của van là bộ phận liên kết đĩa và phần vô lăng với nhau. Và để đảm bảo trục không bị rò rỉ chất bên trong thì người ta thường chế tạo trục bằng gioăng. Chất liệu được chọn để làm trục là những hợp kim cứng với khả năng chịu lực cao và bền.
• Gioăng: Gioăng một bộ phận được nhắc đến ở trên với chức năng làm kín những bộ phận van, và không cho môi chất rò rỉ ra ngoài. Chất liệu thường thấy của gioăng là những vật liệu có thể chịu được áp suất và nhiệt độ cao.

Nguyên lý hoạt động của van

Hiện nay, van sử dụng bộ điều khiển là tay quay để đóng, mở van do vậy về nguyên lý hoạt động chúng tôi sẽ nói đến loại van này. Cụ thể sẽ dựa vào chuyển động của trục van khi có lực tác động từ tay quay, khi xoay vô lăng theo ngược chiều kim đồng hồ sẽ tạo ra một lực truyền chuyển động đến trục van kéo theo đĩa van nâng lên, lúc này lưu chất sẽ được chảy qua van. Ngược lại, nếu xoay tay quay theo cùng chiều kim đồng hồ, đĩa van sẽ được hạ xuống và ngăn chặn dòng lưu chất.

Ưu điểm - nhược điểm của van

Ưu điểm:

• Van được dùng chủ yếu để điều tiết dòng chảy bởi chúng có khả năng điều tiết lưu lượng rất tốt.
• Độ khín cao, có gioăng cao su đệm nên khả năng rò rỉ thấp có thể dùng tốt cho các hệ thống hơi nước và khí nóng.
• Thiết kế đơn giản nên vận hành, bảo trì, bảo dưỡng hay thay thế cùng tương đối dễ dàng.
• Kiểu kết nối lắp ren hoặc lắp bích tiện lợi, phù hợp với kích thước đường ống to nhỏ khác nhau.
• Đa dạng kích thước từ lớn đến nhỏ đảm bảo phù hợp với nhiều hệ thống và môi chất khác nhau.
• Được sản xuất chuyên sử dụng trong hệ thống đường hơi ở lò hơi, lò sấy, kh công nghiệp, nhà máy…
• Van có thể sử dụng tốt và an toàn trong điều kiện nhiệt độ lên đến 400 độ C.
• Đa dạng bộ điều khiển từ thủ công bằng tay quay đến bộ điều khiển khí nén, điện phù hợp với mọi kích thước, vị trí lắp đặt dưới sâu, xa trung tâm đảm bảo van vận hành ổn định.

Nhược điểm:

• Với những ưu điểm vượt trội ở trên, thì dòng van cầu vẫn còn một số nhược điểm. Cụ thể như sau:
• Khi van hoạt động thì cần phải có một lực tác động mạnh. Hoặc là bộ truyền động phải lớn, thì van mới có thể hoạt động được.
• Khi cấp dòng lưu chất vào van và hệ thống. Thì áp suất bị giảm đi rất nhiều so với những dòng van khác.
• Được chế tạo từ nhiều chất liệu như: gang, thép, inox… Nên trọng lượng nặng hơn so với loại van cùng kích thước.
• Hạn chế tiếp theo là, van cầu không thích hợp cho những hệ thống của lưu chất dạng hạt, nhớt thấp. Vì sẽ khiến cho ghế van và cản trở dòng chảy lưu thông.
• Giá thành cao.

Ứng dụng của van 

Van cầu hơi được sử dụng nhiều nhất trong việc kiểm soát lượng ở bên trong ứng dụng công nghiệp tự động hay tự động ở hệ thống HVAC. Đặc biệt van có thể thay thế cơ tay quay thành phần truyền động được gắn vào và được hoạt động nhờ điện hay khí nén.

Ứng dụng của van 

• Điều chỉnh lưu lượng và độ kín của nhiên liệu trong hệ thống dầu.
• Đảm bảo độ kín và an toàn cho hệ hơi và đường ống nước.
• Ứng dụng trong các hệ thống thực phẩm, hóa học, cấp nước,…
• Đặc biệt là những ứng dụng trong ống lò hơi và nồi hơi,…

Phân loại van cầu hơi

• Van bằng inox

Van bằng inox được thiết kế chất liệu inox 304, 316 hoặc 201 có độ bền cơ học cao, chống chịu áp suất, nhiệt độ tốt. Được sử dụng cho việc điều chỉnh dòng chảy trong một đường ống. Theo nghiên cứu, van yên ngựa inox có thể chịu được áp lực PN63, nhiệt độ làm việc lên đến 400 độ C. Do vậy nên được sử dụng nhiều trong các nhà máy xử lý nước thải, các phân xưởng hóa chất, nhà máy nhiệt, khí nén…

• Van bằng gang

Van gang là loại van được dùng phổ biến nhất, nhìn bề ngoài có thể dễ dàng nhận biết vì thân van cầu được sơn phủ thêm một lớp sơn Epoxy màu xanh chống bám bụi, chống chịu điều kiện môi trường. Ứng dụng loại van này đó là trong các hệ thống nước công nghiệp, hệ thống cấp thoát nước sạch, nước thải, hệ thống hơi nóng, hơi nước… Tuy nhiên, người ta sẽ áp dụng loại van này vào các hệ thống hơi nóng, dầu nóng,… nhiều hơn là nước, nước sạch nhằm tối ưu chi phí.

• Van bằng thép

Van yên ngựa thép được làm từ thép. Với thiết kế cấu tạo từ kim loại chịu được áp lực lớn. Với chất liệu thép thì giá thành cũng rẻ hơn so với inox. Tiêu chuẩn mặt bích BS, JIS, DIN. Van yên ngựa được làm bằng chất liệu thép đúc, thép hàn là dòng van chịu nhiệt, chịu áp lực tốt. Van yên ngựa bằng thép thường được sử dụng phổ biến trong các nhà máy xăng dầu, nhà máy đóng tàu, nhà máy nhiệt, khí nén, hầm mỏ…

Trên đây là thông tin mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc, hy vọng sẽ đem đến thông tin hữu ích!

Rất mong các bạn quan tâm và theo dõi onginox.vn để cập nhật thông tin mới nhất về van cầu hơi.